"Όλα όσα μας ενώνουν μπορούμε να τα μετατρέψουμε σε μια ισχυρή φωνή, ικανή να σπάσει τα δεσμά του φόβου και της απογοήτευσης που πνίγουν όλο και πιο σφιχτά την Ευρώπη"
Η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών ανέδειξε τη βαθιά και επικίνδυνη κρίση αξιών, οραμάτων και προοπτικής. Ανθρωπιστικές αξίες εγκαταλείφθηκαν και κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα συρρικνώθηκαν συνειδητά, υπονομεύτηκαν και απονευρώθηκαν από τον κυρίαρχο νεοφιλελευθερισμό πολλά χρόνια πριν, αλλά με πιο έντονο τρόπο στα χρόνια της κρίσης. Μιας κρίσης που συνεχίζεται με αβέβαιη κατάληξη.
Η μεταβατική φάση στην οποία βρίσκεται η Ευρώπη σφραγίζεται από σημαντικά διλήμματα, ικανά να την οδηγήσουν είτε προς την οπισθοδρόμηση, την εθνικιστική εσωστρέφεια και τον κοινωνικό μαρασμό είτε προς ένα μέλλον ισότητας, αλληλεγγύης και δημοκρατίας. Η επιλογή ίσως φαίνεται αυτονόητη. Ωστόσο, η απογοήτευση μεγάλων τμημάτων των ευρωπαϊκών λαών από τις εφαρμοζόμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές σε συνδυασμό με την ατολμία και την αμηχανία της Αριστεράς επαναφέρουν στο προσκήνιο την Ακροδεξιά και τον εφιάλτη του νεοφασισμού.
Η πρόκληση
Η μεγάλη πρόκληση για την ευρωπαϊκή Αριστερά είναι, μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες της καπιταλιστικής κρίσης, να αποτρέψει την οπισθοδρόμηση, διαμορφώνοντας την τακτική της χωρίς να ξεχνά ποιους εκπροσωπεί, χωρίς να αποκλίνει από τον στρατηγικό στόχο της, αλλά και με πλήρη επίγνωση για τις αναγκαίες κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες που απαιτεί η συγκυρία. Έπειτα από μια σειρά εκλογικών αποτελεσμάτων σε κράτη - μέλη της Ε.Ε., τα οποία ενδυναμώνουν την πολιτική έκφραση της ξενοφοβίας, του ρατσισμού και του περιορισμού των ατομικών ελευθεριών, όσο και των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων, οι επερχόμενες ευρωεκλογές προβάλλουν ιδιαίτερα κρίσιμες. Ανάλογα σημαντική είναι η ευθύνη για την επίτευξη της ενότητας δράσης των πολιτικών δυνάμεων και των κοινωνικών κινημάτων που αντιτίθενται στην Ακροδεξιά και στον νεοφασισμό, εκκινώντας από το στέρεο έδαφος της αντιπαράθεσης με τον νεοφιλελευθερισμό.
Όσοι βρέθηκαν στο Μπιλμπάο της Ισπανίας την προηγούμενη εβδομάδα, στο 2ο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Αριστεράς, Πράσινων και Προοδευτικών Δυνάμεων, είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν σοβαρές συγκλίσεις μεταξύ διαφορετικών πολιτικών ρευμάτων και δυνάμεων, οι οποίες ωστόσο έχουν κοινά σημεία αναφοράς και κυρίως μια καθαρή ματιά απέναντι στις νεοφιλελεύθερες επιλογές. Η συζήτηση αυτή, που έγινε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, με αρχή τη συνάντηση της Μασσαλίας το 2017, αποφασίστηκε να λάβει μόνιμο χαρακτήρα και αναδεικνύει τις σημαντικές διεργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη. Λίγο νωρίτερα, την ίδια εβδομάδα, στη συνάντηση των ηγετών αριστερών κομμάτων με τους ευρωβουλευτές της GUE/NGL στις Βρυξέλλες, αντίστοιχες συζητήσεις και προβληματισμοί ενίσχυσαν την αναζήτηση ενός συντονισμένου βηματισμού απέναντι στις προκλήσεις με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες οι προοδευτικές δυνάμεις στην Ευρώπη, αλλά και τα εκατοντάδες εκατομμύρια των πολιτών της.
Η ανάλυση της κατάστασης σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο ανέδειξε την ωριμότητα του επόμενου βήματος. Είναι πλέον η κατάλληλη στιγμή για την ανάπτυξη μιας πλατιάς συμμαχίας από τις δυνάμεις της Αριστεράς, της οικολογίας και εκείνων των σοσιαλιστών που οριοθετούνται απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό. Μια συμμαχία που δεν θα έχει αμυντικό χαρακτήρα, αλλά θα μπορέσει να συγκροτήσει ένα ισχυρό, επιθετικό μέτωπο, το οποίο θα απαντά πειστικά στα ερωτήματα για το παρόν και το αύριο των λαών της Ευρώπης.
Η πρόταση
Η πρόταση που θα διαμορφωθεί πρέπει να «συναντηθεί» με τις πραγματικές αγωνίες του κόσμου της εργασίας, της μεσαίας τάξης, των εκατομμυρίων πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ωθούνται συστηματικά στο περιθώριο. Ταυτόχρονα, δεν μπορεί παρά να χαρακτηρίζεται από τις μεγάλες ιδέες και τις πανανθρώπινες αξίες που υπονομεύονται εξακολουθητικά από τον ακροδεξιό λαϊκισμό και τον επιθετικό νεοφιλελευθερισμό. Συστατικά στοιχεία της πρέπει να είναι η αποκατάσταση και η διεύρυνση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, η πραγματική βελτίωση της θέσης τους. Η εγκατάλειψη της λιτότητας ως «χρυσού κανόνα» στην οικονομία με μονόπλευρη εφαρμογή για τους οικονομικά ασθενέστερους. Η άρση των κοινωνικών ανισοτήτων, οι οποίες οξύνθηκαν αυτή την περίοδο. Η επαναφορά κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων που στα χρόνια των Μνημονίων κρίθηκαν «αταίριαστα» με τις επιλογές για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Η προστασία του περιβάλλοντος, που αντιμετωπίζεται από τους κυρίαρχους κύκλους ως εμπόδιο για τις επενδύσεις. Η ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους ως ασπίδα προστασίας εκατομμυρίων φτωχών και αδύναμων πολιτών.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να είναι μια πρόταση απόκρουσης των αντιλήψεων για μια Ευρώπη - φρούριο, οι οποίες επιδιώκουν να διαχειριστούν το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα στη βάση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Μια πρόταση που θα παρεμβαίνει στις ρίζες του προβλήματος και δεν θα μεταθέτει αδιέξοδα για το μέλλον μόνο και μόνο για να εμφανιστούν τότε με δραματικές διαστάσεις. Ενώ ταυτόχρονα θα διεκδικεί έναν διαφορετικό ρόλο για την Ευρώπη στη διαχείριση των παγκόσμιων ζητημάτων στη κατεύθυνση της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών αλλά και της άρσης των γενεσιουργών αιτιών των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών.
Το μήνυμα
Από το Μπιλμπάο έρχεται ένα αισιόδοξο μήνυμα, ένα κάλεσμα κινητοποίησης των λαϊκών δυνάμεων σε όλη την Ευρώπη με ένα πλαίσιο κοινής δράσης των αριστερών, πράσινων και προοδευτικών δυνάμεων για το 2019 και ενόψει των ευρωεκλογών με κύριους άξονες: την προώθηση ενός εναλλακτικού αναπτυξιακού μοντέλου, με έμφαση στις ανάγκες της κοινωνίας και του περιβάλλοντος. Την προώθηση πολιτικών ισότητας των φύλων. Τις πολιτικές ειρήνης και συλλογικής ασφαλείας. Τη δημοκρατία και τον σεβασμό της λαϊκής κυριαρχίας.
Ο κύκλος του νεοφιλελευθερισμού, που υπηρετήθηκε από κοινού από τις δύο μεγάλες πολιτικές οικογένειες, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, φαίνεται να φθίνει και νέες ισορροπίες τείνουν να διαμορφωθούν στην Ευρώπη. Παρ' όλα αυτά, οι ιστορικές μεταβάσεις δεν διακρίνονται υποχρεωτικά από ευθύγραμμες πορείες. Το επόμενο χρονικό διάστημα οι συζητήσεις, οι αναλύσεις και οι προβληματισμοί πρέπει να μετασχηματιστούν σε απτά αποτελέσματα, σε συγκεκριμένες επεξεργασίες, πρωτοβουλίες και δράσεις.
Ισχυρή φωνή
Η Αριστερά, με σεβασμό στη διαφορετικότητα των συνεργαζόμενων μερών, μπορεί να εισφέρει καθοριστικά σε αυτή τη διαρκή αναμέτρηση αξιών και προτάσεων στην Ευρώπη. Μπροστά στη μάχη των επόμενων ευρωεκλογών, η παρουσία της Αριστεράς μπορεί να λάβει έναν ακόμη πιο προωθητικό χαρακτήρα. Θα μπορέσει να εμπνεύσει περισσότερο εάν κατορθώσουμε να διατυπώσουμε ορισμένα κοινά ευρωπαϊκά συνθήματα - αιτήματα τα οποία θα μπουν στα χείλη κάθε Ευρωπαίου πολίτη. Διότι είναι αναντίρρητο ότι ο νεοφιλελευθερισμός είναι κοινός αντίπαλος των λαών της Ευρώπης και ότι κάθε προσπάθεια βελτίωσης της ζωής σε εθνικό επίπεδο διευκολύνεται καθοριστικά από το αποτέλεσμα των προσπαθειών μας συνολικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επομένως, όλα όσα μας ενώνουν μπορούμε να τα μετατρέψουμε σε μια ισχυρή φωνή, ικανή να σπάσει τα δεσμά του φόβου και της απογοήτευσης που πνίγουν όλο και πιο σφιχτά την Ευρώπη.
* Άρθρο του Πάνου Σκουρλέτη, γραμματέα της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ
Η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών ανέδειξε τη βαθιά και επικίνδυνη κρίση αξιών, οραμάτων και προοπτικής. Ανθρωπιστικές αξίες εγκαταλείφθηκαν και κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα συρρικνώθηκαν συνειδητά, υπονομεύτηκαν και απονευρώθηκαν από τον κυρίαρχο νεοφιλελευθερισμό πολλά χρόνια πριν, αλλά με πιο έντονο τρόπο στα χρόνια της κρίσης. Μιας κρίσης που συνεχίζεται με αβέβαιη κατάληξη.
Η μεταβατική φάση στην οποία βρίσκεται η Ευρώπη σφραγίζεται από σημαντικά διλήμματα, ικανά να την οδηγήσουν είτε προς την οπισθοδρόμηση, την εθνικιστική εσωστρέφεια και τον κοινωνικό μαρασμό είτε προς ένα μέλλον ισότητας, αλληλεγγύης και δημοκρατίας. Η επιλογή ίσως φαίνεται αυτονόητη. Ωστόσο, η απογοήτευση μεγάλων τμημάτων των ευρωπαϊκών λαών από τις εφαρμοζόμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές σε συνδυασμό με την ατολμία και την αμηχανία της Αριστεράς επαναφέρουν στο προσκήνιο την Ακροδεξιά και τον εφιάλτη του νεοφασισμού.
Η πρόκληση
Η μεγάλη πρόκληση για την ευρωπαϊκή Αριστερά είναι, μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες της καπιταλιστικής κρίσης, να αποτρέψει την οπισθοδρόμηση, διαμορφώνοντας την τακτική της χωρίς να ξεχνά ποιους εκπροσωπεί, χωρίς να αποκλίνει από τον στρατηγικό στόχο της, αλλά και με πλήρη επίγνωση για τις αναγκαίες κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες που απαιτεί η συγκυρία. Έπειτα από μια σειρά εκλογικών αποτελεσμάτων σε κράτη - μέλη της Ε.Ε., τα οποία ενδυναμώνουν την πολιτική έκφραση της ξενοφοβίας, του ρατσισμού και του περιορισμού των ατομικών ελευθεριών, όσο και των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων, οι επερχόμενες ευρωεκλογές προβάλλουν ιδιαίτερα κρίσιμες. Ανάλογα σημαντική είναι η ευθύνη για την επίτευξη της ενότητας δράσης των πολιτικών δυνάμεων και των κοινωνικών κινημάτων που αντιτίθενται στην Ακροδεξιά και στον νεοφασισμό, εκκινώντας από το στέρεο έδαφος της αντιπαράθεσης με τον νεοφιλελευθερισμό.
Όσοι βρέθηκαν στο Μπιλμπάο της Ισπανίας την προηγούμενη εβδομάδα, στο 2ο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Αριστεράς, Πράσινων και Προοδευτικών Δυνάμεων, είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν σοβαρές συγκλίσεις μεταξύ διαφορετικών πολιτικών ρευμάτων και δυνάμεων, οι οποίες ωστόσο έχουν κοινά σημεία αναφοράς και κυρίως μια καθαρή ματιά απέναντι στις νεοφιλελεύθερες επιλογές. Η συζήτηση αυτή, που έγινε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, με αρχή τη συνάντηση της Μασσαλίας το 2017, αποφασίστηκε να λάβει μόνιμο χαρακτήρα και αναδεικνύει τις σημαντικές διεργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη. Λίγο νωρίτερα, την ίδια εβδομάδα, στη συνάντηση των ηγετών αριστερών κομμάτων με τους ευρωβουλευτές της GUE/NGL στις Βρυξέλλες, αντίστοιχες συζητήσεις και προβληματισμοί ενίσχυσαν την αναζήτηση ενός συντονισμένου βηματισμού απέναντι στις προκλήσεις με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες οι προοδευτικές δυνάμεις στην Ευρώπη, αλλά και τα εκατοντάδες εκατομμύρια των πολιτών της.
Η ανάλυση της κατάστασης σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο ανέδειξε την ωριμότητα του επόμενου βήματος. Είναι πλέον η κατάλληλη στιγμή για την ανάπτυξη μιας πλατιάς συμμαχίας από τις δυνάμεις της Αριστεράς, της οικολογίας και εκείνων των σοσιαλιστών που οριοθετούνται απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό. Μια συμμαχία που δεν θα έχει αμυντικό χαρακτήρα, αλλά θα μπορέσει να συγκροτήσει ένα ισχυρό, επιθετικό μέτωπο, το οποίο θα απαντά πειστικά στα ερωτήματα για το παρόν και το αύριο των λαών της Ευρώπης.
Η πρόταση
Η πρόταση που θα διαμορφωθεί πρέπει να «συναντηθεί» με τις πραγματικές αγωνίες του κόσμου της εργασίας, της μεσαίας τάξης, των εκατομμυρίων πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ωθούνται συστηματικά στο περιθώριο. Ταυτόχρονα, δεν μπορεί παρά να χαρακτηρίζεται από τις μεγάλες ιδέες και τις πανανθρώπινες αξίες που υπονομεύονται εξακολουθητικά από τον ακροδεξιό λαϊκισμό και τον επιθετικό νεοφιλελευθερισμό. Συστατικά στοιχεία της πρέπει να είναι η αποκατάσταση και η διεύρυνση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, η πραγματική βελτίωση της θέσης τους. Η εγκατάλειψη της λιτότητας ως «χρυσού κανόνα» στην οικονομία με μονόπλευρη εφαρμογή για τους οικονομικά ασθενέστερους. Η άρση των κοινωνικών ανισοτήτων, οι οποίες οξύνθηκαν αυτή την περίοδο. Η επαναφορά κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων που στα χρόνια των Μνημονίων κρίθηκαν «αταίριαστα» με τις επιλογές για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Η προστασία του περιβάλλοντος, που αντιμετωπίζεται από τους κυρίαρχους κύκλους ως εμπόδιο για τις επενδύσεις. Η ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους ως ασπίδα προστασίας εκατομμυρίων φτωχών και αδύναμων πολιτών.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να είναι μια πρόταση απόκρουσης των αντιλήψεων για μια Ευρώπη - φρούριο, οι οποίες επιδιώκουν να διαχειριστούν το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα στη βάση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Μια πρόταση που θα παρεμβαίνει στις ρίζες του προβλήματος και δεν θα μεταθέτει αδιέξοδα για το μέλλον μόνο και μόνο για να εμφανιστούν τότε με δραματικές διαστάσεις. Ενώ ταυτόχρονα θα διεκδικεί έναν διαφορετικό ρόλο για την Ευρώπη στη διαχείριση των παγκόσμιων ζητημάτων στη κατεύθυνση της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών αλλά και της άρσης των γενεσιουργών αιτιών των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών.
Το μήνυμα
Από το Μπιλμπάο έρχεται ένα αισιόδοξο μήνυμα, ένα κάλεσμα κινητοποίησης των λαϊκών δυνάμεων σε όλη την Ευρώπη με ένα πλαίσιο κοινής δράσης των αριστερών, πράσινων και προοδευτικών δυνάμεων για το 2019 και ενόψει των ευρωεκλογών με κύριους άξονες: την προώθηση ενός εναλλακτικού αναπτυξιακού μοντέλου, με έμφαση στις ανάγκες της κοινωνίας και του περιβάλλοντος. Την προώθηση πολιτικών ισότητας των φύλων. Τις πολιτικές ειρήνης και συλλογικής ασφαλείας. Τη δημοκρατία και τον σεβασμό της λαϊκής κυριαρχίας.
Ο κύκλος του νεοφιλελευθερισμού, που υπηρετήθηκε από κοινού από τις δύο μεγάλες πολιτικές οικογένειες, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, φαίνεται να φθίνει και νέες ισορροπίες τείνουν να διαμορφωθούν στην Ευρώπη. Παρ' όλα αυτά, οι ιστορικές μεταβάσεις δεν διακρίνονται υποχρεωτικά από ευθύγραμμες πορείες. Το επόμενο χρονικό διάστημα οι συζητήσεις, οι αναλύσεις και οι προβληματισμοί πρέπει να μετασχηματιστούν σε απτά αποτελέσματα, σε συγκεκριμένες επεξεργασίες, πρωτοβουλίες και δράσεις.
Ισχυρή φωνή
Η Αριστερά, με σεβασμό στη διαφορετικότητα των συνεργαζόμενων μερών, μπορεί να εισφέρει καθοριστικά σε αυτή τη διαρκή αναμέτρηση αξιών και προτάσεων στην Ευρώπη. Μπροστά στη μάχη των επόμενων ευρωεκλογών, η παρουσία της Αριστεράς μπορεί να λάβει έναν ακόμη πιο προωθητικό χαρακτήρα. Θα μπορέσει να εμπνεύσει περισσότερο εάν κατορθώσουμε να διατυπώσουμε ορισμένα κοινά ευρωπαϊκά συνθήματα - αιτήματα τα οποία θα μπουν στα χείλη κάθε Ευρωπαίου πολίτη. Διότι είναι αναντίρρητο ότι ο νεοφιλελευθερισμός είναι κοινός αντίπαλος των λαών της Ευρώπης και ότι κάθε προσπάθεια βελτίωσης της ζωής σε εθνικό επίπεδο διευκολύνεται καθοριστικά από το αποτέλεσμα των προσπαθειών μας συνολικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επομένως, όλα όσα μας ενώνουν μπορούμε να τα μετατρέψουμε σε μια ισχυρή φωνή, ικανή να σπάσει τα δεσμά του φόβου και της απογοήτευσης που πνίγουν όλο και πιο σφιχτά την Ευρώπη.
* Άρθρο του Πάνου Σκουρλέτη, γραμματέα της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια κάτω από κάθε ανάρτηση εκφράζουν ΜΟΝΟ τις απόψεις των αναγνωστών που τις δημοσιεύουν.
O "Τηλεβόας" σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά προτιμά τα ελληνικά και όχι τα greeklish, το χιούμορ και όχι τις ύβρεις.
Επίσης, επειδή πιστεύει στη δύναμη του διαλόγου, αλλά όχι στην εμπαθή και στείρα αντιπαράθεση μόνο για το θεαθήναι, διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά σχόλια που είναι υπέρ το δέον υβριστικά ή άσχετα με το άρθρο.