Ο Μανώλης Γλέζος και η ψευδαίσθηση

Η «ψευδαίσθηση» του ’41 ήταν ο πρώτος σπόρος για την οριστική, καθαρή ανάσα του ’45. Τα ξέρει καλύτερα απ´ όλους μας αυτά ο Μανώλης ο Γλέζος. Γι’ αυτό και δηλώνει ηχηρό παρών σ’ ολόκληρη τη ζωή του στις πρώτες γραμμές των μαχών της αριστεράς και της κοινωνίας

   Όταν, 74 χρόνια πριν, ο Μανώλης Γλέζος κι ο Λάκης Σάντας κατέβαζαν τη γερμανική σημαία απ’ την Ακρόπολη ενεργούσαν χωρίς λογιστικούς υπολογισμούς, χωρίς να έχουν προβεί σε ανάλυση κόστους-οφέλους της πράξης τους. Δε γνώριζαν φυσικά αν θα υπάρχουν αντίποινα απ’ την ενέργειά τους, η πράξη τους δεν ήταν αποτέλεσμα συλλογικής κομματικής απόφασης, δεν ενεργοποίησε άμεσο κίνημα ανατροπής του ναζισμού και δεν είχε ως απτό αποτέλεσμα την απελευθέρωση της Ελλάδας το επόμενο πρωί. Υπ’ αυτή την έννοια θα μπορούσε να θεωρηθεί πως, αυτή καθ’ αυτή, η θυμική εκδήλωση ατομικού ηρωισμού συντελούσε στην ψευδαίσθηση -τότε- του ελληνικού λαού για απελευθέρωση. Δεν είναι καθόλου έτσι όμως.
   Οι Γλέζος και Σάντας ρίσκαραν τη βιολογική τους συνέχεια, σε περίπτωση που τους έπιαναν, προς χάριν μιας συμβολικής και στιγμιαίας νίκης κατά του ναζί κατακτητή. Κράτησαν ζεστή τη χόβολη της ελπίδας για λευτεριά, αποκαθηλώνοντας, εξαφανίζοντας, έστω και για λίγες ώρες, το σύμβολο της ήττας του λαού μας, το λάβαρο της Γερμανικής κατοχής. Η εικόνα του ουρανού της κατεχόμενης Αθήνας χωρίς τη βρωμιά της ναζιστικής σβάστικας, απ’ το ξημέρωμα μέχρι τις 11 το πρωί της 31ης Μαΐου του ’41, είχε τεράστια ηθική απήχηση στον κατεχόμενο λαό.
   Ο πόλεμος όμως δεν κερδήθηκε ούτε εκείνο το βράδυ, στις 30 του Μάη, ούτε απ’ την ολιγόωρη απελευθέρωση της θέασης του αττικού ουρανού. Ούτε εκείνη τη χρονιά, ούτε την επόμενη, ούτε μόνο από τους Έλληνες. Διανύθηκε πολύς δρόμος κι από πολλούς, κινήματα αντίστασης κι αγώνα γεννήθηκαν στην κατεχόμενη Ευρώπη, χάθηκαν και κερδήθηκαν πολλές μάχες, μέχρι την ήττα του ναζισμού και τη συνθηκολόγηση των Γερμανών το ’45.
   Η «ψευδαίσθηση» του ’41 ήταν ο πρώτος σπόρος για την οριστική, καθαρή ανάσα του ’45. Τα ξέρει καλύτερα απ´ όλους μας αυτά ο Μανώλης ο Γλέζος. Γι’ αυτό και δηλώνει ηχηρό παρών σ’ ολόκληρη τη ζωή του στις πρώτες γραμμές των μαχών της αριστεράς και της κοινωνίας. Αγωνιώντας να κοντράρει σθεναρά όσους αντιλαμβάνονται ως ψευδαίσθηση τα οράματα της αριστεράς, αλλά και όσους επιθυμούν να τα μεταποιήσουν σε ψευδαίσθηση. Ακόμη και με υπερβολή στην έκφραση της αγωνίας του.
γράφει ο Γιώργος Παππάς στο aRTInews