Το 7ο ερώτημα είναι όλα τα λεφτά...
Στο ερώτημα του τίτλου αυτού του άρθρου οι απαντήσεις πρέπει, κατά την γνώμη μου, να αναζητηθούν με δυο τρόπους:
Από το γενικό στο μερικό
O πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τόνισε στην συνέντευξή του στην ΕΡΤ το προφανές και για πρωτοετείς φοιτητές των Οικονομικών Σχολών:
H συμφωνία που πέτυχε σε καθεστώς εκβιασμού, εμπεριέχει μεν υφεσιακά μέτρα, αλλά τα άλλα 3 σκέλη της- η ήπια δημοσιονομική προσαρμογή, το αναπτυξιακό πακέτο «Γιούνγκερ» και η διευθέτηση του χρέους και μακροπρόθεσμα, που μπορούν να αμβλύνουν τις υφεσιακές επιπτώσεις των προαπαιτούμενων και να αναστρέψουν την ύφεση και να οδηγήσουν την χώρα στην ανάπτυξη.
Ωστόσο, αν μείνουμε μόνο σε αυτή την σωστή απάντηση, θα μας έχει διαφύγει η ουσία, που κατά την γνώμη μου σκιαγραφείται από τις απαντήσεις που θα δοθούν και στα πιο κάτω ερωτήματα:
1. Για ποια ανάπτυξη μιλάμε εδώ;
Και άλλες φορές δόθηκαν στην Ελλάδα αναπτυξιακά πακέτα. Τα ΜΟΠ, το ΚΠΣ, το ΕΣΠΑ και τώρα το ΣΕΣ. Μοιράστηκαν πόροι για ανάπτυξη μέσα από 6-7 διαφορετικούς αναπτυξιακούς νόμους, και που κατέληξαν; Στην διόγκωση μιας Οικονομίας που στηρίζονταν στην κατανάλωση και στην συρρίκνωση της παραγωγής! Έγιναν εύκολα κελύφη εργοστασίων που δεν παρήγαγαν τίποτα ή BMW στον κάμπο που αποζήτησε τον παράδεισο σε ρεκλάμες που έγραφαν «Προσεχώς Βουλγάρες» και μαγαζιά που πουλούσαν ο ένας στον άλλο εισαγόμενα. Αυτό το καταναλωτικό μοντέλο «ανάπτυξης» έσκασε το '09 γιατί ήταν μια φούσκα τεχνητής διόγκωσης της οικονομίας που οδηγούσε στον χωρίς μέτρο δανεισμό του δημοσίου, που τα κόμματα του νεοφιλελευθερισμού συνειδητά συντήρησαν για να συντηρήσουν την εκλογική τους πελατεία στην μεσαία τάξη και τους αγρότες. Και δεν υπάρχει καμία απολύτως περίπτωση να επανέλθουμε πάλι σε αυτό το μοντέλο. Η ανάπτυξη πρέπει να στηρίζεται στην παραγωγική ανασυγκρότηση του τόπου με σχέδιο, λαϊκή συμμετοχή στην διαμόρφωσή του και εθνικές πολιτικές που θα καθορίζουν και την κατεύθυνση της ανάπτυξης και το ποιός θα ωφεληθεί από αυτή. Την παραγωγική ανασυγκρότηση που θα αντιτίθεται στους σχεδιασμούς που σκιαγράφησε η περιβόητη μελέτη 2020 της MacKinsey, και που τα μνημόνια επιδιώκουν να εφαρμόσουν.
2. Με ποια ενεργειακή πολιτική θα την στηρίξουμε την παραγωγική ανασυγκρότηση? Πάλι με κάρβουνο ή εξαρτήσεις? Και πώς πρέπει να σχεδιαστεί η παραγωγή εν όψη της νέας ενεργειακής κρίσης που διαφαίνεται προς το τέλος της δεκαετίας;
3. Θέλουμε να έχουμε διατροφική επάρκεια ή όχι? Αν ναι, με ποιές πολιτικές αγροτικής γης, νερού, σπόρων, οργανώσεων παραγωγών κλπ, που απουσιάζουν από την εποχή της Αγροτικής Μεταρρύθμισης του Βενιζέλου (original);
4. Με ποιο μοντέλο κράτους, παιδείας και δημόσιας διοίκησης όλοι οι νέοι αναπτυξιακοί πόροι και το αναπτυξιακό σχέδιο, που έχει ανάγκη ο τόπος, θα εξυπηρετηθεί καλλίτερα;
5. Η κοινωνία πώς θα συμμετέχει σε όλα αυτά και ποιο ρόλο πρέπει να έχει το κόμμα της Αριστεράς;
6. Θα πούμε όχι (με βέτο) στις TTIP/CETA, που επιδιώκουν ένα υπερμνημόνιο εξυπηρέτησης των μονοπωλίων, μεταφέροντας πιο έντονα το πεδίο της ταξικής σύγκρουσης εκεί που πρέπει, στην ΕΕ;
7. Τι απ΄όλα τα πιο πάνω μπορεί να επιτευχθεί σήμερα χωρίς την Αριστερά στην Κυβέρνηση, χωρίς συμμετοχικές διαδικασίες «από τα κάτω» και καθημερινές ρήξεις με τα κάθε λογής μικρά και μεγάλα συμφέροντα;
Σε αυτά τα 7 ερωτήματα (και ενδεχομένως και σε άλλα που μπορούν να διατυπωθούν) δεν θέλω να διατυπώσω μονοσήμαντες απαντήσεις μιας και πιστεύω ότι κανείς δεν κατέχει σήμερα κάποια απόλυτη αλήθεια. Ενδεχομένως να μπορεί να βρεθεί μια σωστότερη σειρά απαντήσεων αν αυτή μπορεί να είναι το αποτέλεσμα σύνθεσης και διαρκών ρήξεων στην καθημερινή πολιτική (και όχι συμβιβασμών κομματικών μηχανισμών μέσα και έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ).
Από το ειδικό στο γενικό
Πολλά «μέτρα» που συνοδεύει το νέο μνημόνιο που μας επιβλήθηκε, έχουν συγκεκριμένη στόχευση:
- Να συρρικνώσουν ακόμα περισσότερο την μεσαία τάξη και την τάξη των αγροτών, υπερσυγκεντρώνοντας παραγωγικές δραστηριότητες στα χέρια λίγων, κυρίως μέσω της άδικης φορολογίας που θέλει να επιβάλει
- Να απορρυθμίσουν ακόμα περισσότερο της εργασιακές σχέσεις, τα υπολείμματα του κράτους πρόνοιας και του ασφαλιστικού συστήματος
- Να διαθέσουν σε τιμές «δωρεάν» τα ασημικά του κράτους, την κρατική γη και τις συμμετοχές ή τα μελλοντικά κέρδη από εκμεταλλεύσεις, στα χέρια «ημετέρων» του παλιού πολιτικού συστήματος στην Ελλάδα και την ΕΕ.
Τι έχουμε να αντιτάξουμε έτσι ώστε να αποτραπούν αυτές οι στοχευόμενες επιδιώξεις, όπως πχ αυτές που αναφέρονται στο σημερινό άρθρο της ΕφΣυν;
Κατ' αρχήν για το πρώτο και το τελευταίο σημείο: Οι προηγούμενες πολιτικές και πολιτικοί βοήθησαν να υπερσυσσωρευθούν ευρώ εκτός του ελληνικού Τραπεζικού συστήματος. Ένα Grexit σε αυτή την φάση (άτακτο ή συντεταγμένο) και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα οδηγεί αναπόφευκτα σε περεταίρω εσωτερική υποτίμηση και συρρίκνωση του ΑΕΠ. Δεν πρέπει να διευκολύνουμε την υπερσυγκέντρωση περιουσιών και παραγωγικών μονάδων από αυτούς που κατέχουν αυτά τα ευρώ με τρόπο που δεν είναι αντιστρέψιμος. Οτιδήποτε άλλο, διαμορφώνει μια δεξιά πλατφόρμα εξυπηρέτησης των βουλιμιαίων επιδιώξεων των μεγαλο-συμφερόντων!
Τι έχουμε να αντιπαραθέσουμε στα άλλα σημεία:
1. Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Αν και ακόμα ημιτελές, εμπεριέχει ιδέες και σχεδιασμούς που υπερβαίνουν κατά πολύ το υποσύνολο του «προγράμματος της Θεσσαλονίκης» και που, αν εφαρμοστούν μέσα σε ένα πολιτικό σχεδιασμό, μπορούν να αναστρέψουν τις επιδιώξεις των νεοφιλελεύθερων. Ίσως να πρέπει πλέον να προταχθούν σαν ώριμα τέκνα της ανάγκηςκαι άλλες προτεραιότητες που θεωρούσαμε δευτερεύουσας σημασίας, όπως πχ η ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας και του Συνεργατισμού, κίνητρα για την ψηφιοποίηση των συναλλαγών και άλλα.
2. Την σταθερή βούληση της Κυβέρνησης να συγκρουστεί με τα συμφέροντα που περιμένουν υπομονετικά να μαζέψουν πάλι επιδοτήσεις και παραγωγικές δραστηριότητες, έχοντας τους εργαζόμενους και το εργατικό κίνημα στην γωνία και αμέτοχους.
3. Την εμπιστοσύνη που δείχνει η κοινωνία στον Τσίπρα. Η 6μηνη διαπραγμάτευση έδειξε ότι αν και η μάχη ενός πολέμου δεν κερδήθηκε, ο πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του το πάλεψαν. Και δεν υπάρχει απολύτως καμία ένδειξη ότι θα συνεχίσει να το παλεύει μέσα από τις καθημερινές ρήξεις με τα συμφέροντα και τους στόχους τους.
4. Την αγωνιστική διάθεση αυτού του λαού. Είναι πολύ δύσκολο πλεον να κρυφτούν οι επιδιώξεις των νεοφιλελεύθερων με προπετάσματα καπνού των συστημικών ΜΜΕ. Και στην Ελλάδα αλλά πλέον και στην Ευρώπη. Οι δύσκολες μάχες για τις καθημερινές ρήξεις που έρχονται, απαιτούν την λαϊκή συμμετοχή και την αντανάκλαση τους στον τρόπο που λειτουργεί η Δημοκρατία. Στην Ελλάδα και σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη.
Βεβαίως υπάρχουν κάποιοι που συμφωνούν (σωστά) μεν με την ανάγκη της μη εφαρμογής των ταξικών και υφεσιακών μέτρων των μνημονίων αλλά, δυστυχώς, δεν αντιπροτείνουν απολύτως τίποτα. Καταλήγουν δε στο να κατηγορούν τον Τσίπρα και την πλειοψηφία των μελών του ΣΥΡΙΖΑ σαν προσκυνημένους και παντός καιρού, και εκεί ολοκληρώνεται η αφήγηση τους. Αλλά εκεί ακριβώς ξεκινάει η πορεία προς τον ασκητικό αναχωρητισμό της δήθεν ιδεολογικής καθαρότητας τους, αυτόν που παραδίδει όλα τα όπλα που σήμερα διαθέτουμε σε μια νέα, τραγική Βάρκιζα.
Η αναστροφή των υφεσιακών μέτρων, μέσα από μικρές και μεγάλες καθημερινές ρήξεις, με τον νεοφιλελευθερισμό και τα συμφέροντα που υπηρετούν είναι το αναγκαστικό πολιτικό σχέδιο που πρέπει όλοι να συνθέσουμε και να εφαρμόσουμε. Ενωμένοι και με καθαρό μυαλό ας το επιδιώξουμε.
Τα υφεσιακά μέτρα είναι αναστρέψιμα.
Οι επιδιώξεις του νεοφιλελευθερισμού ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΟΥΝ!
γράφει ο Γιάννης Χατζηχρήστος στο ιδεολόγιο
Στο ερώτημα του τίτλου αυτού του άρθρου οι απαντήσεις πρέπει, κατά την γνώμη μου, να αναζητηθούν με δυο τρόπους:
Από το γενικό στο μερικό
O πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τόνισε στην συνέντευξή του στην ΕΡΤ το προφανές και για πρωτοετείς φοιτητές των Οικονομικών Σχολών:
H συμφωνία που πέτυχε σε καθεστώς εκβιασμού, εμπεριέχει μεν υφεσιακά μέτρα, αλλά τα άλλα 3 σκέλη της- η ήπια δημοσιονομική προσαρμογή, το αναπτυξιακό πακέτο «Γιούνγκερ» και η διευθέτηση του χρέους και μακροπρόθεσμα, που μπορούν να αμβλύνουν τις υφεσιακές επιπτώσεις των προαπαιτούμενων και να αναστρέψουν την ύφεση και να οδηγήσουν την χώρα στην ανάπτυξη.
Ωστόσο, αν μείνουμε μόνο σε αυτή την σωστή απάντηση, θα μας έχει διαφύγει η ουσία, που κατά την γνώμη μου σκιαγραφείται από τις απαντήσεις που θα δοθούν και στα πιο κάτω ερωτήματα:
1. Για ποια ανάπτυξη μιλάμε εδώ;
Και άλλες φορές δόθηκαν στην Ελλάδα αναπτυξιακά πακέτα. Τα ΜΟΠ, το ΚΠΣ, το ΕΣΠΑ και τώρα το ΣΕΣ. Μοιράστηκαν πόροι για ανάπτυξη μέσα από 6-7 διαφορετικούς αναπτυξιακούς νόμους, και που κατέληξαν; Στην διόγκωση μιας Οικονομίας που στηρίζονταν στην κατανάλωση και στην συρρίκνωση της παραγωγής! Έγιναν εύκολα κελύφη εργοστασίων που δεν παρήγαγαν τίποτα ή BMW στον κάμπο που αποζήτησε τον παράδεισο σε ρεκλάμες που έγραφαν «Προσεχώς Βουλγάρες» και μαγαζιά που πουλούσαν ο ένας στον άλλο εισαγόμενα. Αυτό το καταναλωτικό μοντέλο «ανάπτυξης» έσκασε το '09 γιατί ήταν μια φούσκα τεχνητής διόγκωσης της οικονομίας που οδηγούσε στον χωρίς μέτρο δανεισμό του δημοσίου, που τα κόμματα του νεοφιλελευθερισμού συνειδητά συντήρησαν για να συντηρήσουν την εκλογική τους πελατεία στην μεσαία τάξη και τους αγρότες. Και δεν υπάρχει καμία απολύτως περίπτωση να επανέλθουμε πάλι σε αυτό το μοντέλο. Η ανάπτυξη πρέπει να στηρίζεται στην παραγωγική ανασυγκρότηση του τόπου με σχέδιο, λαϊκή συμμετοχή στην διαμόρφωσή του και εθνικές πολιτικές που θα καθορίζουν και την κατεύθυνση της ανάπτυξης και το ποιός θα ωφεληθεί από αυτή. Την παραγωγική ανασυγκρότηση που θα αντιτίθεται στους σχεδιασμούς που σκιαγράφησε η περιβόητη μελέτη 2020 της MacKinsey, και που τα μνημόνια επιδιώκουν να εφαρμόσουν.
2. Με ποια ενεργειακή πολιτική θα την στηρίξουμε την παραγωγική ανασυγκρότηση? Πάλι με κάρβουνο ή εξαρτήσεις? Και πώς πρέπει να σχεδιαστεί η παραγωγή εν όψη της νέας ενεργειακής κρίσης που διαφαίνεται προς το τέλος της δεκαετίας;
3. Θέλουμε να έχουμε διατροφική επάρκεια ή όχι? Αν ναι, με ποιές πολιτικές αγροτικής γης, νερού, σπόρων, οργανώσεων παραγωγών κλπ, που απουσιάζουν από την εποχή της Αγροτικής Μεταρρύθμισης του Βενιζέλου (original);
4. Με ποιο μοντέλο κράτους, παιδείας και δημόσιας διοίκησης όλοι οι νέοι αναπτυξιακοί πόροι και το αναπτυξιακό σχέδιο, που έχει ανάγκη ο τόπος, θα εξυπηρετηθεί καλλίτερα;
5. Η κοινωνία πώς θα συμμετέχει σε όλα αυτά και ποιο ρόλο πρέπει να έχει το κόμμα της Αριστεράς;
6. Θα πούμε όχι (με βέτο) στις TTIP/CETA, που επιδιώκουν ένα υπερμνημόνιο εξυπηρέτησης των μονοπωλίων, μεταφέροντας πιο έντονα το πεδίο της ταξικής σύγκρουσης εκεί που πρέπει, στην ΕΕ;
7. Τι απ΄όλα τα πιο πάνω μπορεί να επιτευχθεί σήμερα χωρίς την Αριστερά στην Κυβέρνηση, χωρίς συμμετοχικές διαδικασίες «από τα κάτω» και καθημερινές ρήξεις με τα κάθε λογής μικρά και μεγάλα συμφέροντα;
Σε αυτά τα 7 ερωτήματα (και ενδεχομένως και σε άλλα που μπορούν να διατυπωθούν) δεν θέλω να διατυπώσω μονοσήμαντες απαντήσεις μιας και πιστεύω ότι κανείς δεν κατέχει σήμερα κάποια απόλυτη αλήθεια. Ενδεχομένως να μπορεί να βρεθεί μια σωστότερη σειρά απαντήσεων αν αυτή μπορεί να είναι το αποτέλεσμα σύνθεσης και διαρκών ρήξεων στην καθημερινή πολιτική (και όχι συμβιβασμών κομματικών μηχανισμών μέσα και έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ).
Από το ειδικό στο γενικό
Πολλά «μέτρα» που συνοδεύει το νέο μνημόνιο που μας επιβλήθηκε, έχουν συγκεκριμένη στόχευση:
- Να συρρικνώσουν ακόμα περισσότερο την μεσαία τάξη και την τάξη των αγροτών, υπερσυγκεντρώνοντας παραγωγικές δραστηριότητες στα χέρια λίγων, κυρίως μέσω της άδικης φορολογίας που θέλει να επιβάλει
- Να απορρυθμίσουν ακόμα περισσότερο της εργασιακές σχέσεις, τα υπολείμματα του κράτους πρόνοιας και του ασφαλιστικού συστήματος
- Να διαθέσουν σε τιμές «δωρεάν» τα ασημικά του κράτους, την κρατική γη και τις συμμετοχές ή τα μελλοντικά κέρδη από εκμεταλλεύσεις, στα χέρια «ημετέρων» του παλιού πολιτικού συστήματος στην Ελλάδα και την ΕΕ.
Τι έχουμε να αντιτάξουμε έτσι ώστε να αποτραπούν αυτές οι στοχευόμενες επιδιώξεις, όπως πχ αυτές που αναφέρονται στο σημερινό άρθρο της ΕφΣυν;
Κατ' αρχήν για το πρώτο και το τελευταίο σημείο: Οι προηγούμενες πολιτικές και πολιτικοί βοήθησαν να υπερσυσσωρευθούν ευρώ εκτός του ελληνικού Τραπεζικού συστήματος. Ένα Grexit σε αυτή την φάση (άτακτο ή συντεταγμένο) και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα οδηγεί αναπόφευκτα σε περεταίρω εσωτερική υποτίμηση και συρρίκνωση του ΑΕΠ. Δεν πρέπει να διευκολύνουμε την υπερσυγκέντρωση περιουσιών και παραγωγικών μονάδων από αυτούς που κατέχουν αυτά τα ευρώ με τρόπο που δεν είναι αντιστρέψιμος. Οτιδήποτε άλλο, διαμορφώνει μια δεξιά πλατφόρμα εξυπηρέτησης των βουλιμιαίων επιδιώξεων των μεγαλο-συμφερόντων!
Τι έχουμε να αντιπαραθέσουμε στα άλλα σημεία:
1. Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Αν και ακόμα ημιτελές, εμπεριέχει ιδέες και σχεδιασμούς που υπερβαίνουν κατά πολύ το υποσύνολο του «προγράμματος της Θεσσαλονίκης» και που, αν εφαρμοστούν μέσα σε ένα πολιτικό σχεδιασμό, μπορούν να αναστρέψουν τις επιδιώξεις των νεοφιλελεύθερων. Ίσως να πρέπει πλέον να προταχθούν σαν ώριμα τέκνα της ανάγκηςκαι άλλες προτεραιότητες που θεωρούσαμε δευτερεύουσας σημασίας, όπως πχ η ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας και του Συνεργατισμού, κίνητρα για την ψηφιοποίηση των συναλλαγών και άλλα.
2. Την σταθερή βούληση της Κυβέρνησης να συγκρουστεί με τα συμφέροντα που περιμένουν υπομονετικά να μαζέψουν πάλι επιδοτήσεις και παραγωγικές δραστηριότητες, έχοντας τους εργαζόμενους και το εργατικό κίνημα στην γωνία και αμέτοχους.
3. Την εμπιστοσύνη που δείχνει η κοινωνία στον Τσίπρα. Η 6μηνη διαπραγμάτευση έδειξε ότι αν και η μάχη ενός πολέμου δεν κερδήθηκε, ο πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του το πάλεψαν. Και δεν υπάρχει απολύτως καμία ένδειξη ότι θα συνεχίσει να το παλεύει μέσα από τις καθημερινές ρήξεις με τα συμφέροντα και τους στόχους τους.
4. Την αγωνιστική διάθεση αυτού του λαού. Είναι πολύ δύσκολο πλεον να κρυφτούν οι επιδιώξεις των νεοφιλελεύθερων με προπετάσματα καπνού των συστημικών ΜΜΕ. Και στην Ελλάδα αλλά πλέον και στην Ευρώπη. Οι δύσκολες μάχες για τις καθημερινές ρήξεις που έρχονται, απαιτούν την λαϊκή συμμετοχή και την αντανάκλαση τους στον τρόπο που λειτουργεί η Δημοκρατία. Στην Ελλάδα και σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη.
Βεβαίως υπάρχουν κάποιοι που συμφωνούν (σωστά) μεν με την ανάγκη της μη εφαρμογής των ταξικών και υφεσιακών μέτρων των μνημονίων αλλά, δυστυχώς, δεν αντιπροτείνουν απολύτως τίποτα. Καταλήγουν δε στο να κατηγορούν τον Τσίπρα και την πλειοψηφία των μελών του ΣΥΡΙΖΑ σαν προσκυνημένους και παντός καιρού, και εκεί ολοκληρώνεται η αφήγηση τους. Αλλά εκεί ακριβώς ξεκινάει η πορεία προς τον ασκητικό αναχωρητισμό της δήθεν ιδεολογικής καθαρότητας τους, αυτόν που παραδίδει όλα τα όπλα που σήμερα διαθέτουμε σε μια νέα, τραγική Βάρκιζα.
Η αναστροφή των υφεσιακών μέτρων, μέσα από μικρές και μεγάλες καθημερινές ρήξεις, με τον νεοφιλελευθερισμό και τα συμφέροντα που υπηρετούν είναι το αναγκαστικό πολιτικό σχέδιο που πρέπει όλοι να συνθέσουμε και να εφαρμόσουμε. Ενωμένοι και με καθαρό μυαλό ας το επιδιώξουμε.
Τα υφεσιακά μέτρα είναι αναστρέψιμα.
Οι επιδιώξεις του νεοφιλελευθερισμού ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΟΥΝ!
γράφει ο Γιάννης Χατζηχρήστος στο ιδεολόγιο
Παραβλέπει όμως ο αρθρογράφος δύο "ασήμαντες" λεπτομέρειες:
ΑπάντησηΔιαγραφήα) -Θα γίνεται επιτόπια αξιολόγηση της πορείας υλοποίησης των μέτρων από Τρόικα-θεσμούς , και
β) -Το πρόγραμμα θα επικαιροποιείται κατά τακτά διαστήματα,ώστε να αποκλείεται κάθε απόκλιση.
-Πολύ δύσκολη η μη εφαρμογή αυτής της πολιτικής με τακτικούς ελιγμούς,χωρίς ρήξη!
1. Η συμφωνία δεν έχει ακόμα υπογραφεί και θα δούμε αν θα είναι ακριβώς έτσι -και ξέρω τι λέω...
Διαγραφήκαι 2. και σημαντικότερο: Και ποιος είπε ότι θα είναι εύκολο; Πολύ δύσκολο θα είναι να ετοιμάσεις βήμα-βήμα τις συνθήκες, τις υποδομές και τους ανθρώπους για να μπορέσεις να κάνεις την ρήξη και να υπάρχει λαός για να σε στηρίξει