Η ιστορία της Βασιλαρχόντισσας

Ποιος ήταν ο Θύμιος Γάκης από την Μεσούντα της Άρτας;

Δεν είναι κρίμα κι άδικο Βασιλαρχόντισσα
δεν είναι κι αμαρτία
να ειν' η Βασίλω, η Βάσω σ' ερημιά,
σε κλέφτικα λημέρια
 να στρώνει πεύκα, στρώματα,
 κι οξιές για μαξιλάρια;
ο Θύμιος Γάκης φώναξε !!!

   Το 1884 ένας νεαρός Μετσοβίτης, ο Φλέγκας, τόλμησε να περάσει από το κουλτούκι (χώρος μπροστά στην εκκλησία) όπου σύχναζαν οι προύχοντες και απαγορευόταν να περάσουν οι παρακατιανοί.
   Τότε, ο προύχοντας Νικόλαος Αβέρωφ θεώρησε αναίδεια την πράξη αυτή του νέου και σηκώθηκε και τον... χαστούκισε.
   Ο Φλέγκας προσβεβλημένος, ήρθε σε συνεννόηση με τον λήσταρχο Θύμιο Γάκη από το Μεσούντα της Άρτας, ο οποίος στις 31 Ιουλίου 1884 με τη δωδεκαμελή του συμμορία απήγαγε την κόρη του Αβέρωφ Ευδοκία (Δούκω) Τζοανοπούλου και μια συγγενή της. Για την απελευθέρωση των γυναικών οι ληστές -ζήτησαν και πήραν- χρυσάφι όσο το βάρος της Ευδοκίας (84 οκάδες) και ασήμι όσο το βάρος της συγγένισσας.
   Το δραματικό αυτό γεγονός, που συγκλόνισε την μικρή κοινωνία του χωριού, δεν μπορούσε παρά να γίνει τραγούδι, σε αρκετές μάλιστα εκδοχές που έφτασαν ως τη Θεσσαλία. Εδώ είναι χαρακτηριστική η αλλαγή του ονόματος από Ευδοκία σε Βασίλω, τόσο για λόγους μετρικής του στίχου όσο και για να τονιστεί η αρχοντική της καταγωγή.
   Ο Θύμιος Γάκης, μετά την παράδοση των λύτρων, έφυγε μεταμφιεσμένος σε χανούμισσα, κι εγκαταστάθηκε στο χωριό Παπασλί της Σμύρνης όπου σκοτώθηκε το 1919 πολεμώντας τους Τούρκους στη Μικρασιατική Εκστρατεία.
πηγή