24 Μαρ 2021

24 Μαρτίου: Ημέρα Μνήμης της Εβραϊκής Κοινότητας Άρτας

- Σαν σήμερα, το 1944, οι Ναζί συνέλαβαν 352 Αρτινούς Εβραίους και τους οδήγησαν στα στρατόπεδα του θανάτου. Ελάχιστοι επέζησαν...
- Όλγα Γεροβασίλη: Τιμούμε τη μνήμη των θυμάτων του φασισμού και της ναζιστικής θηριωδίας. Ο αγώνας για τις πανανθρώπινες αξίες και κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας είναι στους ταραγμένους καιρούς που ζούμε, πιο επίκαιρος από ποτέ

Ο Βενιαμίν Μιζάν, γιος του Σαμουήλ Μιζάν, στο μνημείο Εβραίων μαρτύρων Άρτας

   Η ιστορία της Εβραϊκής Κοινότητας της Άρτας χρονολογείται από τον 10ο αιώνα, με την παρουσία Ρωμανιωτών από διάφορες περιοχές της Ελλάδος, έχοντας ήδη τις πρώτες μαρτυρίες από τον Ραββίνο Βενιαμίν εκ Τουλέδης το 1173.
   Η Εβραϊκή Κοινότητα της Άρτας ήταν από τις πιο παλιές στην Ελλάδα. Το 1173 είχε ήδη περίπου 100 οικογένειες.
   Την εποχή του Δεσποτάτου της Ηπείρου, ο Μανουήλ Κομνηνός παραχώρησε στην κοινότητα ελευθερίες που διευκόλυναν την ανάπτυξή της. Τότε χτίστηκε η παλιά συναγωγή, η «Γρέκα» και άρχισε να λειτουργεί το εβραϊκό νεκροταφείο, στη θέση "Πετροβούνι", στο λόφο της Περάνθης, σε μια έκταση δέκα στρεμμάτων, που παραχωρήθηκε από την Αγία Θεοδώρα, σύζυγο του Μιχαήλ Κομνηνού.
   Οι Οθωμανοί κατέλαβαν την πόλη το 1449 και λίγο αργότερα η κοινότητα δέχτηκε ένα κύμα προσφύγων από τη Ν. Ιταλία. Αυτοί δημιούργησαν τη δική τους κοινότητα, που λειτουργούσε παράλληλα με την παλιότερη Ρωμανιώτικη κοινότητα της πόλης, γύρω από μια νέα συναγωγή, την «Πουλιέζα».
   Πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην απογραφή του 1939, ο εβραϊκός πληθυσμός της πόλης ήταν περίπου 500 άτομα, αλλά κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής μόνο 352 είχαν μείνει στην Άρτα.
   Ττις νυχτερινές ώρες της 24ης Μαρτίου 1944, οι Ναζί, με αποστολή της Γκεστάπο, συνέλαβαν τους 352 Αρτινούς Εβραίους και αρχικά τους συγκέντρωσαν στον κινηματογράφο «Ορφέα»/ Στη συνεχεια τους μετέφεραν με φορτηγά στο Αγρίνιο, με τρένα στην Αθήνα και από εκεί τους εκτόπισαν σε διάφορα στρατόπεδα συγκέντρωσης, Άουσβιτς, Μπέργκεν - Μπέλτσεν, όπου και τους περίμενε ένας βίαιος θάνατος. Διασώθηκαν ελάχιστοι, άλλοι τους ανεβάζουν σε 66, άλλοι σε 58, 30 που επέστρεψαν από τα στρατόπεδα και 28 που κρύβονταν, έχοντας διαφύγει σε διλαφορα χωριά της γύρω περιοχής.
   Η Κοινότητα είχε απωλέσει το 84% του πληθυσμού της. Η παλιά ρωμανιώτικη Συναγωγή "Γκρέκα" είχε σχεδόν καταστραφεί, καθώς και τα υπόλοιπα κοινοτικά κτίρια, το εβραϊκό σχολείο κλπ.. Η Κοινότητα ήταν αποδιοργανωμένη και η περίθαλψη ανύπαρκτη. Οι επιζήσαντες Εβραίοι άρχισαν να εγκαθίστανται σε άλλες πόλεις της Ελλάδος ή μετανάστευσαν στο εξωτερικό. Το 1959 η Κοινότητα διαλύθηκε και λίγο αργότερα το εβραϊκό νεκροταφείο απαλλοτριώθηκε, ενώ το οικόπεδο της Συναγωγής παραχωρήθηκε στο Δήμο.

Με ανάρτησή της στους προσωπικούς της λογαριασμούς στα social media, η Όλγα Γεροβασίλη τιμά τη μνήμη των Αρτινών Εβραίων:
«Ήταν σαν σήμερα, όταν 352 Αρτινοί Εβραίο συνελήφθησαν από τους Ναζί στις 24 Μαρτίου 1944 και οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης κι από εκεί στο Άουσβιτς. Ελάχιστοι επέζησαν.

Tιμούμε τη μνήμη των θυμάτων του φασισμού και της ναζιστικής θηριωδίας.

Ο αγώνας για τις πανανθρώπινες αξίες και κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας είναι στους ταραγμένους καιρούς που ζούμε, πιο επίκαιρος από ποτέ.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τα σχόλια κάτω από κάθε ανάρτηση εκφράζουν ΜΟΝΟ τις απόψεις των αναγνωστών που τις δημοσιεύουν.
O "Τηλεβόας" σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά προτιμά τα ελληνικά και όχι τα greeklish, το χιούμορ και όχι τις ύβρεις.
Επίσης, επειδή πιστεύει στη δύναμη του διαλόγου, αλλά όχι στην εμπαθή και στείρα αντιπαράθεση μόνο για το θεαθήναι, διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά σχόλια που είναι υπέρ το δέον υβριστικά ή άσχετα με το άρθρο.