25 Σεπ 2016

Η Όλγα Γεροβασίλη στο Μέτσοβο, για το συνέδριο του ΕΜΠ για την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών

- Η παραγωγική, κοινωνική και πολιτιστική ανασυγκρότηση αποτελεί εθνική ανάγκη
- Θέλουμε να ανακόψουμε την ερήμωση των ορεινών περιοχών


   Η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη βρέθηκε στο Μέτσοβο, για το 8ο Συνέδριο του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του Μετσόβιου Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας, που πραγματοποιήθηκε στις 22-24 Σεπτεμβρίου 2016, με θέμα "Η ολοκληρωμένη ανάπτυξη των ορεινών όγκων και των γεωγραφικά απομονωμένων περιοχών".
   Η Όλγα Γεροβασίλη στον χαιρετισμό της ανέφερε:

Είναι μεγάλη μου χαρά να παραβρίσκομαι σε ένα πολύ σημαντικό συνέδριο για την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών, εδώ στο Μέτσοβο. Σ’ έναν πανέμορφο τόπο, που αποτελεί υπόδειγμα επιτυχημένης αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του στην πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή, και τον τουρισμό.
Αναμφίβολα, η συνεισφορά του Πολυτεχνείου στην αξιοποίηση των ορεινών περιοχών είναι πολύτιμη. Το Διεπιστημονικό Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Ανάπτυξη» είναι το μοναδικό μεταπτυχιακό που ασχολείται συστηματικά με την ορεινή Ελλάδα, η οποία αποτελεί το 70% της Ελληνικής επικράτειας.
Ως Αρτινή, και από τη μακρόχρονη επαγγελματική και πολιτική μου δραστηριότητα, γνωρίζω πόσο σύνθετο είναι το ζήτημα των ορεινών και απομονωμένων περιοχών.
Η Ελλάδα έχει το προνόμιο του συνδυασμού πολυάριθμων βουνών, εκατοντάδων νησιών και ακτογραμμή χιλιάδων χιλιομέτρων. Και λέω προνόμιο, διότι η γεωγραφική της ιδιομορφία, μαζί με το κλίμα της, την κάνει έναν πολύ ελκυστικό τόπο προορισμού. Η γεωγραφική της ιδιομορφία όμως θέτει σοβαρές προκλήσεις στην Πολιτεία και τους κατοίκους των περιοχών αυτών.
Το πρόβλημα των απομακρυσμένων περιοχών είναι πολυεπίπεδο και οξύνθηκε στην πρόσφατη ελληνική ιστορία. Στην ορεινή Ελλάδα άφησε μεγάλες πληγές ο εμφύλιος και η γενικευμένη εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση, που τον ακολούθησε. Δυστυχώς, και με την απαξίωση της πρωτογενούς παραγωγής, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, τα χωριά συνεχίζουν να αδειάζουν.
Οι κάτοικοι δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο τις αντιξοότητες του κλίματος και του εδάφους. Ειδικά στις ορεινές περιοχές, όλα τα κόστη διαβίωσης πολλαπλασιάζονται. Από την απλή μετακίνηση ως την αγορά καταναλωτικών προϊόντων. Από τη θέρμανση ως τα καύσιμα και την ενέργεια.
Το ίδιο ισχύει και για την πλευρά της Πολιτείας. Το κόστος δημόσιων υποδομών και της συντήρησής τους είναι πολλαπλάσια. Ενώ, η παροχή πολύτιμων υπηρεσιών υγείας και παιδείας θέτουν σε δοκιμασία την οργανωτική ικανότητα του Κράτους.
Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος για την προσθήκη ξεχωριστής διάταξης στην αναθεώρηση του Συντάγματος το 2008. Πλέον, όταν θεσπίζονται αναπτυξιακά μέτρα, πρέπει να υπάρχει μέριμνα ειδικά για τις νησιωτικές και ορεινές περιοχές της χώρας. Ας πούμε, ότι μέχρι σήμερα οι κυβερνήσεις τηρούσαν κάπως την υποχρέωσή τους για νησιά και ακριτικές περιοχές. Για τους ορεινούς δήμους ωστόσο, υπήρξε αδράνεια.
Η οικονομική κρίση ήρθε να προστεθεί στα χρόνια προβλήματα της ελληνικής ορεινής περιφέρειας και τόνισε ακόμη περισσότερο τις αδυναμίες της Πολιτείας. Ανέδειξε την παραδοσιακή αδιαφορία της πολιτικής ηγεσίας και τα τραγικά αποτελέσματα που είχε η αποσπασματική στήριξη δράσεων και η στήριξη ημετέρων, χωρίς κεντρικό σχεδιασμό. Οι κυβερνήσεις δεν φρόντισαν να θωρακίσουν τις ορεινές περιοχές από τα επιπρόσθετα προβλήματα που προκαλούσε η ακολουθούμενη πολιτική. Αντίθετα, τις απογύμνωσαν ακόμη περισσότερο από βασικές παροχές. Έκλεισαν σχολεία και μονάδες υγείας. Προκάλεσαν σοβαρά κενά στο έμψυχο δυναμικό. Τα παχιά λόγια για την αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας και την ανάδειξη της τοπικής παραγωγής, ξεφούσκωναν μετά από λίγους μήνες. Οι κάτοικοι απέμειναν με τα κουφάρια μεγάλων έργων και εγκαταλελειμμένες ή στα όρια της επιβίωσης μονάδες παραγωγής.
Δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε τη σημερινή πραγματικότητα της ελληνικής οικονομίας. Ούτε πόσο οπισθοχώρησε το σημείο επανεκκίνησης για την αναγέννηση της περιφέρειας, τα περασμένα χρόνια. Ακριβώς όμως διότι οι ανάγκες των ορεινών περιοχών είναι ακόμη πιο επιτακτικές, πρέπει και αυτές να μπουν σε προτεραιότητα. Επίσης, ο σχεδιασμός της παραγωγικής ανασυγκρότησης πρέπει να γίνει με μέριμνα για τις ιδιαιτερότητες των περιοχών αυτών.
Η παραγωγική, κοινωνική και πολιτιστική ανασυγκρότηση αποτελεί εθνική ανάγκη.
Είναι πολυάριθμες οι προϋποθέσεις για τη δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη. Βήματα έχουν ήδη γίνει και επιταχύνεται ο ρυθμός όσο σταθεροποιείται η οικονομία.
Θα αναφερθώ επιγραμματικά σε ορισμένα που έχουν γίνει και δείχνουν τη στόχευση από πλευράς μας.
Η πορεία ξεκινά από τα πολύ απλά, που απαιτούν όμως λεπτομερή σχεδιασμό και πολιτική αποφασιστικότητα. Έτσι, για παράδειγμα, είναι η πρώτη χρονιά που το ελληνικό κράτος στέλνει δασκάλους στις απομακρυσμένες περιοχές, πριν το άνοιγμα των σχολείων. Μεταξύ αυτών και δάσκαλοι ειδικής αγωγής για να καλύψουν τις ανάγκες παιδιών με αναπηρίες ή μαθησιακές δυσκολίες.
Ήταν απαραίτητο να ξεκολλήσουν έργα υποδομής και υποχρεώσεις του Κράτους προς τους κατοίκους της ορεινής Ηπείρου.
Ίσως το πιο σημαντικό, η επανεκκίνηση της κατασκευής της Ιονίας Οδού, η οποία αναμένεται να παραδοθεί ως το τέλος του έτους. Σε συνδυασμό με την Εγνατία Οδό, αλλά και την ολοκλήρωση των κάθετων αξόνων, η σύνδεση των ορεινών περιοχών της Δυτικής Ελλάδας με τα αστικά κέντρα θα βελτιωθεί κατακόρυφα.
Έγινε νέα ορθολογική οριοθέτηση και αξιοποίηση των βοσκήσιμων γαιών, που οδήγησε στο διπλασιασμό τους.  Σαν αποτέλεσμα έχει την ενίσχυση της αποδοτικότητας και ταυτόχρονα την προστασία του περιβάλλοντος. Λόγω του καθορισμού βοσκοτόπων αποκλειστικής χρήσης, βελτιώνεται η θέση των μικροπαραγωγών, αναβαθμίζεται η διατροφή των ζώων και ενισχύεται η παραγωγή βιολογικών και γενικώς προϊόντων υψηλής ποιότητας.
Αυτές τις ημέρες ολοκληρώνεται και η οριοθέτηση και ο χαρακτηρισμός ως «Περιφερειακό Πάρκο» της ευρύτερης περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας. Τα οφέλη για το περιβάλλον, τον τουρισμό, ακόμη και την ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων, θα είναι πολλαπλά. Η υποχρέωση αυτή επίσης χρόνιζε για δεκαπέντε χρόνια.
Μετά από τρία χρόνια, άρχισε και η καταβολή του ανταποδοτικού τέλους που προβλέπεται για τους κατοίκους 15 χωριών της Ηπείρου, όπου λειτουργούν σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Την ερχόμενη χρονιά, αρχής γενόμενης από τα Ιωάννινα και την Ηγουμενίτσα, η Ήπειρος εντάσσεται στο δίκτυο Φυσικού Αερίου.
Οφείλω να παραθέσω και ένα παράδειγμα όπου η τεχνολογία συναντά τον πολιτισμό και την παράδοση. Αναφέρομαι στο ιστορικό γεφύρι της Πλάκας. Με τη συνδρομή όλων των εμπλεκομένων και με εξασφαλισμένη τη χρηματοδότηση, η αποκατάστασή του μπήκε στην τελική ευθεία. Χάρη και στην πολύτιμη συνεισφορά του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Και μάλιστα, με αξιοποίηση των παραδοσιακών μεθόδων κατασκευής. Γεγονός που θα αναζωογονήσει τις πατροπαράδοτες τεχνικές στη χρήση της πέτρας.
Ολοκληρώνω, με μία μικρή αναφορά στη φιλοσοφία μας για ένα νέο μοντέλο παραγωγής και αξιοποίησης των χρηματοδοτικών εργαλείων.
Πρέπει να γίνουν αποφασιστικές αλλαγές. Να μην επωφελούνται λίγοι και ισχυροί με πρόσβαση στα κέντρα εξουσίας. Να μην ξαναγίνουν σπατάλες σε πολυδάπανα έργα, χωρίς μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και έξω από τις ανάγκες του κάθε τόπου.
Θέλουμε να ανακόψουμε την ερήμωση των ορεινών περιοχών. Να επιστρέψουν οι επιστήμονες που αναζήτησαν καλύτερη τύχη στο εξωτερικό τα περασμένα χρόνια.
Γι’ αυτό ενισχύονται νέες μορφές κοινωνικής οικονομίας: τα συνεργατικά μοντέλα και οι ομάδες παραγωγών. Ιδανικά μοντέλα για ορεινούς και αποκομμένους τόπους.
Ο ανασχεδιασμός του ΕΣΠΑ γίνεται με γνώμονα τη στήριξη των τοπικών μικρών και μεσαίων παραγωγών.
Παρέχονται οργανωμένες ειδικές υπηρεσίες για την ισότιμη συμμετοχή ορεινών και νησιωτικών δήμων, έτσι, ώστε εκεί που απουσιάζουν κατάλληλες υποδομές και τεχνογνωσία, δίνεται πλέον η δυνατότητα απορρόφησης κονδυλίων του ΕΣΠΑ.
Αγαπητοί σύνεδροι,
Όλα τα προηγούμενα δεν τα παρέθεσα για να ευλογήσω τα γένια της κυβέρνησης. Είναι όμως τα πρώτα βήματα προς μία νέα κατεύθυνση. Φανερώνουν τις προθέσεις μας για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Με στόχο τη δίκαιη ανάπτυξη και την ισότιμη συμμετοχή των πιο απομακρυσμένων και λιγότερο προνομιούχων περιοχών.

Σε αυτήν την εθνική προσπάθεια, σας χρειαζόμαστε σαν σύμβουλους της Πολιτείας. Περιμένω με ενδιαφέρον τα συμπεράσματα αυτού του πολύ σημαντικού συνέδριου που γίνεται στο Μέτσοβο και προσδοκούμε την μελλοντική ενίσχυση της συνεργασίας μας.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τα σχόλια κάτω από κάθε ανάρτηση εκφράζουν ΜΟΝΟ τις απόψεις των αναγνωστών που τις δημοσιεύουν.
O "Τηλεβόας" σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά προτιμά τα ελληνικά και όχι τα greeklish, το χιούμορ και όχι τις ύβρεις.
Επίσης, επειδή πιστεύει στη δύναμη του διαλόγου, αλλά όχι στην εμπαθή και στείρα αντιπαράθεση μόνο για το θεαθήναι, διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά σχόλια που είναι υπέρ το δέον υβριστικά ή άσχετα με το άρθρο.